Το Σάββατο 28 Σεπ 2019, αναχώρησε από Θεσσαλονίκη πολυμελής αντιπροσωπεία του Συνδέσμου, με σκοπό την συμμετοχή στην τελετή απότισης φόρου τιμής στους ηρωικά πεσόντες Αξκούς, Οπλίτες και Ιδιώτες των επιχειρήσεων Μουργκάνας την περίοδο 1947-48 που θα πραγματοποιούνταν την Κυριακή 29 Σεπ 2019. Με πολύ ενέργεια και κέφι πραγματοποιήθηκε η διαδρομή από Θεσσαλονίκη μέχρι τον μικρό ξενώνα στο μικρό ορεινό χωριό της Καλλιθέας, καθόσον φέτος ο πανέμορφος και γραφικός ξενώνας του χωριού Λιά δεν λειτούργησε. Ο Λιάς Θεσπρωτίας, έγινε γνωστός γιατί στις 28 Αυγούστου του 1948, οι κομουνιστές αντάρτες εκτελούν στο χωριό -το οποίο επί μήνες ήλεγχαν- μια 41χρονη γυναίκα, την Ελένη Γκατζογιάννη. Το «έγκλημά» της ήταν ότι φυγάδευσε τα παιδιά της από το χωριό για να αποφύγουν το λεγόμενο «παιδομάζωμα» των κομουνιστών. Φέτος συμπληρώθηκαν 71 χρόνια από τη θυσία της Ελένης Γκατζογιάννη, της «Ελένης» που έγινε βιβλίο και κινηματογραφική ταινία και η ιστορία της μαθεύτηκε στα πέρατα του Κόσμου.
Ο μικρός Νίκος Γκατζογιάννης με τη μητέρα του, Ελένη. (Πηγή: https://www.ekirikas.com)
Την Κυριακή το πρωί, μετά τον εκκλησιασμό και τα προσφερθέντα σε όλους τους παρευρισκομένους παραδοσιακά χειροποίητα κόλλυβα – είχε επιμεληθεί προσωπικά η σύζυγος του Αντγου ε.α Αγρόδημου Ηλία – έγινε η μετάβαση όλων στο μνημείο των πεσόντων ηρώων, για την μικρή και σεμνή τελετή που μοναδικός σκοπός της είναι κάθε χρόνο, η απότιση φόρου τιμής στους ηρωικά πεσόντες Αξκούς, Οπλίτες και Ιδιώτες των Μονάδων VIII ΜΠ και Γ΄ ΜΚ κατά τις επιχειρήσεις Μουργκάνας, περιόδου 1947-48.
Ο υπεύθυνος της τελετής κ. Βουλγαρόπουλος Διονύσιος, με μεθοδικότητα είχε οργανώσει άριστα όλο το τελετουργικό στο οποίο παρευρέθησαν περίπου 70 άτομα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, η τελετή άρχισε με την προσέλευση των προσκυνητών και των επισήμων και με την έπαρση της Σημαίας. Ακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση. Στην συνέχεια μίλησε ο Μακεδόνας Δημοσιογράφος κ. Διονύσιος Βουλγαρόπουλος, που αντιπροσώπευε και τις Αντιστασιακές Οργανώσεις της Μακεδονίας. Ο ομιλητής με αντικειμενικότητα και σαφήνεια αναφέρθηκε στα τραγικά γεγονότα των Μαχών της Μουργκάνας με αδιαμφισβήτητα στοιχεία και παρουσίασε την ιστορική καταγραφή των αδικοχαμένων παιδιών της Ελλάδας, που έπεσαν για την Ελευθερία, την Δημοκρατία και την ακεραιότητα της πατρίδας. Μετά τον λόγο πήρε ο Ταξχος ε.α Τσιαμαντάς Δημήτριος που εν συντομία έκανε ιστορική αναδρομή στα γεγονότα κυρίως από στρατιωτικής πλευράς, καθώς και την στρατηγική σημασία που είχαν στην εξέλιξη των επχσεων. Επίσης τονίστηκε από όσους μίλησαν ή κατέθεσαν στεφάνι στο ιερό καθήκον όλων μας, να μην ξεχνούμε τους νεκρούς ήρωες μας και να αποτίουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής σ’ όσους έδωσαν το αίμα τους για να απολαμβάνουμε εμείς σήμερα την ελευθερία της πατρίδας μας και την διατήρηση της ακεραιότητας των εδαφών της. Εντύπωση και σχόλια προκάλεσε η απουσία μελών του παραρτήματος ΕΑΑΣ Ιωαννίνων που παρόλο που είναι σε κοντινή απόσταση από την περιοχή της τελετής. Αντιθέτως ευχές και ευχαριστίες εισέπραξε από βάθη καρδιάς όλων των παρευρισκομένων, ο Πρόεδρος των «ΦΙΛΩΝ ΣΤΡΑΤΟΥ ΦΙΛΙΑΤΩΝ» κ. Χρ. Οικονόμου που είναι κινητήριος δύναμη στην επιτέλεση αυτής της σεμνής τελετής κάθε έτος. Το Δ.Σ του Συνδέσμου ευχαριστεί ιδιαίτερα τα μέλη του, Αντιστράτηγο ε.α Καλλέα Νικόλαο & Αντιστράτηγο ε.α Αγρόδημο Ηλία καθώς και τους καλούς τους φίλους, για την προετοιμασία και την ενεργή συμμετοχή τους επί σειρά ετών, που έχουν ως αποτέλεσμα να διατηρούν ζωντανές τις μνήμες πεσόντων ηρώων που έδωσαν το αίμα τους για την πατρίδα και ως πυρφόροι μεταφέρουν την φλόγα της ψυχικής ανάτασης και του σεβασμού που πρέπει να δείχνουμε οι νεότεροι στους πεσόντες ήρωές μας. Επίσης, ευχαριστεί τον κ. Λουμάκο Ιωάννη, μέλος του Δ.Σ, που συνέβαλε καθοριστικά στην μετάβαση και επιστροφή των συμμετασχόντων από Θεσσαλονίκη στο Τσαμαντά Θεσπρωτίας και αντίστροφα με minibus, με τον πλέον ασφαλή και ταξιδιωτικά ευχάριστο τρόπο. Ελπίδα όλων μας, η συμμετοχή του χρόνου στην αντίστοιχη τελετή να είναι πολύ μεγαλύτερη, πλαισιωμένη δε από περισσότερα νεαρής ηλικίας μέλη του Συνδέσμου και όχι μόνο.
